Şeytan’ın sınavının çok zor olduğunu düşünüyorum. Belki milyonlarca yıl Allah’a ibadet ediyor ve en sonunda da meleklerle aynı saygınlığı kazanıyorsun. Sonra Allah diyor ki topraktan olma şu insan senden üstün. Kendinizi bir an İblisin yerine koymaya ne dersiniz?
Hadi şöyle bir baştan başlayalım.
Allah insanlardan önce özgür irade sahibi cinleri yaratmış. Bunlardan bir tanesi olan İblis öyle çok ibadet etmiş ki melekler kadar saygınlık kazanmış. Allah’ın huzuruna kadar çıkmış. Sonra Allah yeryüzünde insan adını verdiği gene özgür irade sahibi başka bir varlık yaratmaya karar vermiş. Bizim de hikayemiz burada başlıyor.
Allah neden insanı yarattı?
Olaya çok farklı bir bakış açısı getirerek anlatacağım. En doğrusunu Allah bilir diyerek cümleye gireyim. Allah göklerde ve yerde ne varsa insana hizmet etsinler diye yarattım diyor. İnsanı da kendisine kulluk etsin diye yaratmış. Fakat insanın nankörlük ettiğinden bahsediyor. Öncelikle ayetlerle görelim.
Yani her şey insan için yaratılmış. Bu da şu demektir ki, Dünya hayatının en değerli ve en üstün varlığı insandır. Bu sebeple yönetecek olan da insandır. Kur’an-ı Kerim‘den ayetle devam edelim.
Bu ayete bakarak çoğu kişi şöyle düşünüyor. Allah, Şeytan’ın içindeki kibri biliyordu ve bu kibri ortaya çıkarmak için insanı yarattı. Bence hiç alakası yok. İnsan denen en üstün varlık sırf bu yüzden yaratılmış değil elbette.
O zaman konu ne? Anlatayım. Allah her şeyi bilendir. Allah daha en başta insanı yaratmaya karar verdi. İnsan için zamanı, mekanı, evreni yarattı. İnsanlara vahiy gönderecek melekleri de yarattı. İnsanlara vesvese verecek cinleri de yarattı. Zamanı hesaplayabilsinler diye Ay’ı yarattı. Yani insanı yaratmadan önce insana hizmet edecek her şeyi yarattı. Sıra insana geldi ve en sonunda da onu yarattı.
Yani şöyle bir şey düşünmeyin: Her şey ne güzel gidiyordu. Allah dedi ki dur bir de insan diye bir şey yaratayım. Olay böyle değil. İnsanı yaratmaya en baştan karar vermişti zaten. Fakat öncesinde başka şeyler yaratmak istedi. Nedenini Allah bilir. Bizi alakadar etmez.
Allah en başta her şeyi zaten biliyordu. Cinleri yarattığında İblisin isyan edeceğini de biliyordu. Yani olayların nereye geleceğini zaten biliyordu ve yaratıma devam etti. En sonunda en başta kendisine kulluk etsin diye yaratmak istediği en üst Dünya canlısı olan insanı yaratmaya karar verdi. Peki ama insan neden topraktan yaratıldı?
İnsan neden topraktan yaratıldı?
Bunu 2 sebeple açıklayabilirim.
- Allah insanın aklını kullanarak yaratılmış olabileceğini düşünmesini istediği için topraktan yarattı. Allah resmen ilmek ilmek işlemiş diyebiliriz. Bir insan aklını kullanmaya başladıktan sonra yerden biten meyve ve sebzelerle karnını doyurabildiğini görünce bunu sorgulamaya başlayabilir. Topraktaki minerallerin insan vücudunda olmasını sorgulayabilir. Meyve sebzelerdeki vitaminlerin kendi vücudunda da neden var olduğunu sorgulayabilir. Güneş’in neden D vitamini ile ilişkili olduğunu ve D vitaminin de neden insanda olduğunu sorgulayabilir. Sonuç olarak birçok sorgulamadan sonra, hepimizin ortak noktaları var, hepimizi acaba tek bir ve hepimizi tanıyan bir şey yaratmış olabilir mi? diye düşünebilir. Allah insanın aklını kullanarak bu tür bir sonuca varması için topraktan yaratmış olabilir.
- Diğer sebep ise doğrudan İblisin sınavı hakkında. Kendinizi İblisin yerine koyun. İnsan denen bir varlığın yaratılacağından haberiniz yok. Özgür iradenizle melek saygınlığına ulaşmışsınız. Kendinizi Dünyanın hakimi gibi görüyorsunuz içten içe. Sonra Allah senden insan denen bir şeye secde etmeni, yani onun üstünlüğünü kabul etmeni istiyor. Yani diyor ki bu insan senden üstün bir varlık. Sonra İblis insana bakıyor. Topraktan yaratılmış bir şey. Düşünüyor. Dünyada elimiz kirlense su yoksa toprakla kirimizi atıyoruz. Tuvaletimizi de toprağa yapıyoruz. Hayvanlar da öyle yapıyor. Ölümüzü de toprağa gömüyoruz falan. Belki bunları cinler yapamasa ve o dönem hiç hayvan olmasa bile ortada şöyle bir gerçek var. Şeytan‘ın aklı şöyle çalıştı; ayaklarımın altında olan, üzerine basıp geçtiğim, yeri geldiğinde üzerine tükürdüğüm şu topraktan yapılan şey mi benden üstün? İşte Allah, İblisin içindeki bu kibri ortaya çıkarmak için de insanı topraktan yaratmış olabilir. İnsan elmas veya altından yaratılmış olsa İblis belki de secde edecekti. Ama Allah onun kibrini öyle bir yerden yakaladı ki, İblis isyan etmeden duramadı. En doğrusunu Allah bilir.
Sonuç olarak İblis kibre düştü ve secde etmedi, yani insanın daha üstün olduğunu kabul etmedi. Oysaki, Allah en doğrusunu bilir ve onun emrine uymam gerekiyor diye düşünmeliydi. Ama Allah’ı suçlayıp beni sen isyana zorladın diyerek yoldan çıktı.
Sonraki yazıda görüşmek üzere.
Teşekkürler hocam insanın yaratılışı ile ilgili daha önce düşünmediğim şeyler hakkında tefekkür etmeme vesile oldunuz. Sadece dil öğrenmede değil başka konularda da bizi öğrenmeye ve düşünmeye teşvik ettiğiniz için teşekkür ederiz. 🖐